ЭРОН ҲЕҶ ВАҚТ ОРОМ НАМЕШИНАД

Ҷумҳурии Исломии Эрон аз ҷумлаи камтарин кишварҳои наздик будааст, ки пайваста ба сиёсати дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон дахолат кардааст. Аз қабл ҳам ин дахолатҳо, бахусус дар масоили марбут ба сиёсату мазҳаб бармало будаанд, аммо ахиран бархе ҳаводисе дар Тоҷикистон рӯй доданд, ки тафтишот дар онҳо маҳз "дасти эронӣ”-ро фош кард...

Аксияи ҷавонон  "Ташаббус барои ободонӣ” 

Дар ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ аксияи ҷавонон "Ташаббус барои ободонӣ” баргузор гардид.

ХАРОБАҲОИ ЁДГОРИИ ТАЪРИХИИ ҚАЛЪАИ ЛАҒМОН

Қалъаи Лағмон дар масофаи 12 км аз харобаҳои ёдгории таърихии Ҳалевард (Кофир-қалъа), дар соҳилҳои шарқии Вахш, дар наздикии деҳоти «Узун» ҷойгир шудааст.

Майдони қалъа бо қитъаҳои замин ва боғҳои ба аҳолӣ вобаста буда иҳота карда шудааст. Якумин маротиба маълумот дар бораи ин қалъа соли 1875 пайдо шуда буд. Дар маълумотномаи мушаххас, олимон перомуни гузаргоҳ ба воситаи Вахш дар наздикии харобаҳои қалъаи қадимаи Лағмон на он қадар дуртар аз шаҳри Қӯрғонтеппаи ҳозира ёд кардаанд. Дар харитае, ки ҳамон вақт тартиб дода шуда буд дар соҳилҳои Вахш ду нуқта дар масофаи 2 км дуртар аз якдигар ҷойгир шудаанд, ки яке Лехма ва дигаре Лехмаи ҷанубӣ номгир карда шудаанд.

Мутобиқи майдарезаҳои хиштҳо, қалъа чоркунҷа буд. Қалъа бо 3 қатор деворҳо иҳота карда мешуд, ки то айни замон танҳо хокрезаҳои яке аз онҳо бо манораҳои муҳофизатӣ ва ҳуҷумкунанда боқӣ монданд. Ин аз он дарак медиҳад, ки қалъа бениҳоят устувор буд.

Мутобиқи баъзе маълумотҳо дар ин ҷойҳо купрук аз болои дарёи Вахш мавҷуд буд. Дар гузаргоҳ ду хоктеппаи сунъӣ мавҷуд аст, ки дар онҳо купрук ва самти дарёчаи саҳроҳои Лағмонро обёрикунанда тасдиқ шуда буданд.

Наздикии қалъа боқимондаҳои манорае намоён мебошад, шояд ин манораи эҳтиётӣ ба ҳисоб мерафт ва тахмин хеле баланд буд.

Тарафи ғарбии Лағмонро дарёи Вахш шустааст, аз ин рӯ танҳо дар бораи майдон ва шакли қалъаи Лағмон метавон сухан гуфт.

Шаҳрак тахмин чоркунҷа буда, майдони боқимондаи он 42, 5 гектарро ташкил медиҳад. Ғайр аз ин аз се тараф девор ва манораҳои муҳофизатӣ дошт ва шояд аз тарафи дарёи Вахш низ девор мавҷуд буд, вале инро муайян намудан хеле душвор аст.

Майдони умумии боқимондаи деворҳои шаҳрак тақрибан 1, 8 км аст. Дар миёнаи намои шарқӣ дар қитъаи замини хурде девор дутарафа буд, тарафи дуюмаш айни ҳол тақрибан дида намешавад. Шаҳрак чор дарвоза дошт. Дарвозаҳо механизми мураккаб дошта, бо манораҳо мудофиа карда мешуданд. Вале дақиқан муайян нест, ки дар куҷо дарвозаҳо ҷойгир буданд. Дар айни ҳол нишонаҳои дарвозаҳо дар маркази деворҳои шимолӣ ва кунҷи ҷанубу шарқии шаҳрак мавҷуданд.

Шаҳрак низоми муҳофизатии устувор дошт.

Шаҳрак дар соҳаи кишоварзӣ хеле тараққикарда ба ҳисоб рафта, маркази минтақаи азими кишоварзӣ буд.

Дар соли 1221 шаҳрак аз ҷониби чингизиён забт карда шуда буд.

Адабиёт:

«Фарҳанги асримиёнагии Тоҳиристон», муаллифон Литвинский Б. А., Соловёв В. С.

ХАРОБАҲОИ ЁДГОРИИ ТАЪРИХИИ ҚАЛЪАИ ЛАҒМОН

Қалъаи Лағмон дар масофаи 12 км аз харобаҳои ёдгории таърихии Ҳалевард (Кофир-қалъа), дар соҳилҳои шарқии Вахш, дар наздикии деҳоти «Узун» ҷойгир шудааст.

Майдони қалъа бо қитъаҳои замин ва боғҳои ба аҳолӣ вобаста буда иҳота карда шудааст. Якумин маротиба маълумот дар бораи ин қалъа соли 1875 пайдо шуда буд. Дар маълумотномаи мушаххас, олимон перомуни гузаргоҳ ба воситаи Вахш дар наздикии харобаҳои қалъаи қадимаи Лағмон на он қадар дуртар аз шаҳри Қӯрғонтеппаи ҳозира ёд кардаанд. Дар харитае, ки ҳамон вақт тартиб дода шуда буд дар соҳилҳои Вахш ду нуқта дар масофаи 2 км дуртар аз якдигар ҷойгир шудаанд, ки яке Лехма ва дигаре Лехмаи ҷанубӣ номгир карда шудаанд.

Мутобиқи майдарезаҳои хиштҳо, қалъа чоркунҷа буд. Қалъа бо 3 қатор деворҳо иҳота карда мешуд, ки то айни замон танҳо хокрезаҳои яке аз онҳо бо манораҳои муҳофизатӣ ва ҳуҷумкунанда боқӣ монданд. Ин аз он дарак медиҳад, ки қалъа бениҳоят устувор буд.

Мутобиқи баъзе маълумотҳо дар ин ҷойҳо купрук аз болои дарёи Вахш мавҷуд буд. Дар гузаргоҳ ду хоктеппаи сунъӣ мавҷуд аст, ки дар онҳо купрук ва самти дарёчаи саҳроҳои Лағмонро обёрикунанда тасдиқ шуда буданд.

Наздикии қалъа боқимондаҳои манорае намоён мебошад, шояд ин манораи эҳтиётӣ ба ҳисоб мерафт ва тахмин хеле баланд буд.

Тарафи ғарбии Лағмонро дарёи Вахш шустааст, аз ин рӯ танҳо дар бораи майдон ва шакли қалъаи Лағмон метавон сухан гуфт.

Шаҳрак тахмин чоркунҷа буда, майдони боқимондаи он 42, 5 гектарро ташкил медиҳад. Ғайр аз ин аз се тараф девор ва манораҳои муҳофизатӣ дошт ва шояд аз тарафи дарёи Вахш низ девор мавҷуд буд, вале инро муайян намудан хеле душвор аст.

Майдони умумии боқимондаи деворҳои шаҳрак тақрибан 1, 8 км аст. Дар миёнаи намои шарқӣ дар қитъаи замини хурде девор дутарафа буд, тарафи дуюмаш айни ҳол тақрибан дида намешавад. Шаҳрак чор дарвоза дошт. Дарвозаҳо механизми мураккаб дошта, бо манораҳо мудофиа карда мешуданд. Вале дақиқан муайян нест, ки дар куҷо дарвозаҳо ҷойгир буданд. Дар айни ҳол нишонаҳои дарвозаҳо дар маркази деворҳои шимолӣ ва кунҷи ҷанубу шарқии шаҳрак мавҷуданд.

Шаҳрак низоми муҳофизатии устувор дошт.

Шаҳрак дар соҳаи кишоварзӣ хеле тараққикарда ба ҳисоб рафта, маркази минтақаи азими кишоварзӣ буд.

Дар соли 1221 шаҳрак аз ҷониби чингизиён забт карда шуда буд.

Адабиёт:

«Фарҳанги асримиёнагии Тоҳиристон», муаллифон Литвинский Б. А., Соловёв В. С.

Мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ

Индекс: 735200, телефонҳо: +992 (3247) 4-58-51, 4-34-87, 4-28-09,

987-27-76-77

Суроға: ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ, шаҳраки Балх, кӯчаи Туғаланг, 6.

  Шарҳу тавзеҳи Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олӣ

  Мувофиқи нақша-чорабиниҳои  Дастгоҳи иҷроияи  Президенти  Ҷумҳурии Тоҷикистон бо   мақсади    шарҳу  тавзеҳ  додани  Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон  ба  Маҷлиси  Олии  мамлакат    вакилони Маҷлиси Намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳуриии Тоҷикистон  аз 8 то 10 январи  соли   2019   бо  сокинони  ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ  вохӯрӣ доир намуданд.

Намоиши филми "Марди роҳ” 

Намоиши филми "Марди роҳ” дар толори мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатии ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ.