МАҶЛИС ОИД БА БАРРАСИИ БАРНОМАИ РУШДИ ИҶТИМОИВУ ИҚТИСОДИИ НОҲИЯИ ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ

  Рӯзи 3 майи соли 2024 дар толори мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ бо иштироки раиси Кумитаи рушди маҳали назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҷумъазода Шарифҷон, раиси ноҳия Холиқзода Рустам Ҳикматулло, муовинон, масъулини кумита, намояндагони вазорату идораҳо, кумитаҳои давлатӣ ва дигар сохторҳои давлатӣ маҷлис оид ба баррасии Барномаи рушди иҷтимоиву иқтисодии ноҳия барои солҳои 2021-2025 баргузор гардид. Ҳамчунин дар маҷлис муовинони раис, роҳбари дастгоҳи раиси ноҳия, роҳбарони сохторҳои мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия, роҳбарони ташкилоту муассисаҳо, идораву корхонаҳо, раисон ва кормандони ҷамоатҳои шаҳраку деҳоти ноҳия, сарварони муассисаҳои таълимӣ, имомхатибони масҷидҳои ҷомеъ ва панҷвақта, раисони кумитаҳои маҳалла иштирок доштанд. 

 ОҒОЗИ ҶАМЪОВАРИИ ПИЛЛА ДАР НОҲИЯИ ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ

    Пилла ашёи хоми пурбаҳои саноатӣ маҳсуб ёфта, бо ибтикори Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба рушду пешбурди соҳа эътибори хоса зоҳир гашта истодааст. Кирмакпарварони ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ имсол 1000 қуттӣ кирмакро ба хоҷагиҳои ҳудуди ноҳия ва ҷамоатҳои шаҳраку деҳот дар асоси шартномаи тарафҳо тақсим намуданд. Нақшаи дурнамо дар ноҳия 35 тонна буда, мувофиқи нақша ҳамаи хоҷагиҳои кирмакпарвар бояд аз ҳар қуттӣ 35 килогӣ пилла супоранд. Вобаста ба ин, санаи 3-юми майи соли 2024 дар идораи пиллаи ноҳия маъракаи пилласупорӣ оғоз гардид, ки дар он аввалин шуда кирмакпарварони хоҷагии деҳқонии Ниёзмуҳаммад Бегов, Сафар Ҷумаев, Ҷамоати деҳоти Маданият, Ҷамоати деҳоти Навоӣ ва Ҷамоати шаҳраки Гулистон пиллаи хушсифати худро супориданд.

                     МОҲИПАРВАРӢ - ЯКЕ АЗ СОҲАҲОИ АФЗАЛИЯТНОКИ ХОҶАГИИ ХАЛҚ

   Моҳипарварӣ яке аз соҳаҳои афзалиятноки хоҷагии халқ ба ҳисоб рафта, дар даврони соҳибистиқлолии кишвар бо дастгирии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон баҳри рушду пешрафти ин соҳаи муҳими кишоварзӣ аҳамияти махсус зоҳир гардида истодааст. Яке аз хоҷагиҳои моҳипарварии пешқадам дар ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ хоҷагии деҳқонии «Ҳомидзода» мебошад, ки роҳбариашро Ҷамшед Яқубов ба уҳда дошта, хоҷагиро соли 2008 таъсис додааст. Хоҷагии зикршуда дар Ҷамоати деҳоти Калинин ҷойгир аст, ки ба гуфти масъулинаш онҳо дар ихтиёри худ 9 ҳавзи моҳӣ доранд, ки масоҳати умумии он 19 гектарро ташкил медиҳад. -Дар хоҷагии мо 10 нафар коргарон фаъолият карда, аз ин ҳисоб зиндагиашонро то ҷое таъмин намуда истодаанд. Дар хоҷагӣ зиёда аз сӣ ҳазор дона моҳичаҳоро аз вилояти Суғд ва ноҳияи Абдураҳмони Ҷомӣ оварда парвариш намуда истодаем. Мо дар як сол як маротиба: моҳи декабр моҳиҳои парваришнамударо ба фурӯш мебарорем, - қайд дошт яке аз моҳипарварони хоҷагӣ Фрайдин Яқубов. Ба иттилои Фрайдин моҳипарварони хоҷагии болозикр дар соли 2023 зиёда аз 10 тонна моҳӣ истеҳсол намуданд.

                                                           УСУЛИ ХОНА БА ХОНА

        Имрӯз, 29 апрели соли 2024 дар деҳаи Гагарини Ҷамоати шаҳраки Балхи ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ бо иштироки роҳбари гурӯҳи корӣ дар маҳал, мудири бахши сабти асноди ҳолати шаҳрвандӣ Раҳимзода Бунафша, мудири бахши бойгонии мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия Исматзода Саидшоҳ ва дигар шахсони масъул «Усули хона ба хона»-и гурӯҳӣ баргузор гардид. Дар ин рӯз «Дар бораи пешгирии зӯроварӣ дар оила», «Дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд», баланд бардоштани маърифати оиладорӣ, донистани ҳуқуқҳои худ, пешгирии ҷудошавии оилаҳо, оқибатҳои нохуши никоҳи хешу таборӣ ва самаранок истифода бурдани заминҳои наздиҳавлигӣ суҳбатҳо гузаронида шуд. 

ОҒОЗИ КИШТИ ПАХТА ДАР НОҲИЯИ ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ        

    Имрӯз, 16 март, раиси вилояти Хатлон Давлаталӣ Саид дар хоҷагии деҳқонии ба номи Ниёзмуҳаммад Бегови ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ аз фаъолияти кишоварзон ва рафти киштукор дар саҳро огоҳ гардида, ба маъракаи кишти пахта оғоз бахшиданд. Хоҷагии ба номи Ниёзмуҳаммад Бегов (собиқ колхози “Комунизм”) дар солҳои 20 –уми асри гузашта ҳамчун хоҷагиҳои хурд-хурд арзи ҳастӣ намудааст. Соли 1960 колхози “Коммунизм” ва “Калининобод” якҷоя карда шуда, як хоҷагии калонро ташкил намуданд, ки сарварии ин колхозро Ниёзмуҳаммад Бегов ба уҳда гирифт ва то соли 1986 онро роҳбарӣ менамуд. Ин марди корозмуда ва заҳматкаш тавонист хоҷагиро обод намуда, дар давоми 30 соли роҳбарияш як хоҷагии назарногирро ба як хоҷагии ободу зебоманзар ва овозадор табдил диҳад. Иттилоъ дода шуд, ки имрӯз дар хоҷагӣ тамоми намуди маҳсулотҳои кишоварзӣ кишт карда мешавад. Асоси кори хоҷагиро пахтакорӣ ва чорводорӣ ташкил медиҳад. Хоҷагии мазкур 1550 гектар заминро фаро гирифта, 2100 саҳмдор дорад. 

           ИДОМАИ КОРҲОИ ЧАРОҒОНКУНӢ ДАР НОҲИЯИ ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ

    Дар доираи татбиқи сиёсати Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба рушду тараққӣ додани шаҳру ноҳияҳои кишвар, бахшида ба истиқболи ҷашни 35-солагии Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ корҳои ободонию созандагӣ бо маром идома дорад. Имрӯз, 25 декабр корҳои чароғонкунӣ дар роҳрави муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №62-и деҳаи Ленингради Ҷамоати деҳоти Ҳалевард роҳандозӣ карда шуд. Абдулҳаким Мирзонаимов - раиси маҳаллаи деҳаи мазкур ба мо иттилоъ дод, ки бо ибтикори 200 нафар хоҷагии ҳамин деҳа барои рӯшноӣ намудани маҳалла ҳудуди 400 метр роҳи маҳалла чароғонкунӣ оғоз гардида, бо маром ҷараён дорад. «Дар масофаи муайянгардида 6 адад пояҳои оҳанини зебову босифат насб гардида, чароғҳои баландсифати муосир васлу насб карда мешавад. Сокинон ва фаъолони деҳаи Ленинград корҳои созандагиро вусъати тоза бахшида, идома дода истодаанд», - иброз дошт Абдулҳаким Мирзонаимов. Анҷоми чунин кори неку хайрхоҳона аз ҷониби Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия ва соҳибкорони маҳаллӣ дар рафтуомади шабонаи сокинон имконият фароҳам овард.

ЛИМӮПАРВАРӢ - СОҲАИ АФЗАЛИЯТНОК

     Лимӯпарварӣ яке аз соҳаҳои афзалиятнок ва сердаромади кишоварзӣ буда, дар таъмини амнияти озуқаворӣ ва муҳайё сохтани ҷойҳои корӣ нақши муҳим дорад. Доир ба ин соҳа дар Ҷамоати деҳоти Калинини ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ деҳқонон ва соҳибкорон бо нақшаи умум дар масоҳати 4 гектар лимӯ парвариш намуда, ҳамасола аз он ҳосили хуб ба даст меоранд. Масалан, дар деҳаи Ӯзбекобод хоҷагии деҳқонии фермерии ба номи «Ятимов», ки роҳбарияшро Муродбек Ятимов ба уҳда дорад ва ҳамчунин дар деҳаи Максим Горкий хоҷагии деҳқонии фермерии «Бобои-Тура» роҳбараш Хайрулло Наимов ин навъи мева таҳти нигоҳубини хуб қарор дорад. Онҳо ҳар сол аз парвариши лимӯ даромади хуб ба даст оварда, аз ин ҳисоб дар таъмини зиндагии худ ва аҳли ноҳия саҳми муносиб мегузоранд. -Барои ҳосили дилхоҳ гирифтан бояд қоидаҳои парвариши ниҳолони лимӯро риоя намоем. Ниҳоли лимӯ асосан баъди сесолагӣ ҳосили хуб медиҳад. Дар фасли баҳор дар айни гул кардан доруи «мочевина» дода, пас аз он об мемонем. Ҳамчунин, поруи чорворо бо даст ҷабида шарбаташро бо об омехта карда, дар бехи дарахтони лимӯ мепошем, ки ин усул барои серҳосилӣ ва калон шудани лимӯ кумак мекунад, - мегӯяд лимӯпарвари асил Муродбек Ятимов. Хайрулло Назаров - роҳбари хоҷагии деҳқонии фермерии «Бобои-Тура», ки худ деҳқони таҷрибадор аст, чунин қайд намуд: «Албатта, ҳар як кор нозукиҳои худро дорад.

МАҲСУЛОТИ ШИРИИ «ПАНИРИ БАЛХ» ЛАЗЗАТБАХШ АСТ

         Бунёди корхонаҳои истеҳсолӣ дар маҳалҳо, таъмини сокинони кишвар бо маҳсулоти ватанӣ, пешниҳоди имтиёзҳои гуногун ба соҳибкорон баҳри беҳтар гардидани вазъи иқтисодии сокинон мусоидат мекунад. Дар ин замина дар доираи тадбирҳои омодагӣ ба истиқболи сазовори ҷашни 35-солагии Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Ҷамоати шаҳраки Балхи ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ иншоотҳои истеҳсолии гуногун, аз ҷумла корхонаҳои саноатӣ фаъолият менамоянд. Яке аз онҳо корхонаи саноатии «Панири Балх» мебошад, ки ба истеҳсоли маҳсулоти ширӣ мавриди истифода қарор гирифта, тайи 3 - сол боз ба мардум хизмат мерасонад. Уғулой Абдуллоева, аз зумраи занони соҳибкори ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ буда, коргоҳи хурди истеҳсоли панир дорад, ки маҳсулоташ бо номи «Панири Балх» дар мағозаву бозорҳои ноҳия ва шаҳри Бохтар ба фурӯш бароварда мешавад. Аз рӯйи таҳлилҳо мо медонем, ки маҳсулоти ширӣ, аз қабили паниру қаймоқ ва равғани зарду творог ба саломатии инсон фоидаовар аст. «Солҳои 2018-2019 чунин маҳсулотро барои фарзандонам дар шароити хона тайёр мекардам. Духтарам тарзи омода кардани панирро аз шабакаи интернетӣ нишон дод. Аз ҳамсояҳо шир мехаридаму дар деги бобоӣ тайёр мекардам. Маҳсулоти худро ба панири бозор муқоиса мекардам, ки оё тавонистаам ё не. Ҳамсояҳо низ таъриф мекарданд. Тасмим гирифтам, ки тиҷорати худро дар ин самт оғоз намоям», - иброз намуд Уғулой Абдуллоева. Имрӯзҳо ӯ дар корхонаи худ фаъолияти пурсамар дошта, маҳсулоташ муштариёни зиёд дорад. 

                                                    ХОҶАГИИ НИЁЗМУҲАММАД БЕГОВ НАҚШАИ ПАХТАРО ИҶРО КАРД.  

          Пахта яке аз маҳсулотҳои муҳими соҳаи кишоварзӣ ба шумор рафта, саҳми он дар рушди саноат бузург мебошад. Кишт намудани «тиллои сафед» барои деҳқонону кишоварзон муфид аст. Ин аст, ки заҳматкашони хоҷагии Ниёзмуҳаммад Бегови Ҷамоати деҳоти Навободи ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ нақшаи солонаи пахтаро иҷро карданд. Тибқи иттилои раиси хоҷагии мазкур Баротов Умар нақша имсол 2 ҳазору 98 тонна буда, онҳо то имрӯз 2 ҳазору 100 тонна, яъне барзиёд иҷро намуданд. То инҷониб чиниши пахта идома дорад. - Панҷ нафар занони фаъол ва нафақахӯри хоҷагии Ниёзмуҳаммад Бегов Искандарова Файзинисои 71-сола, Қурбонова Тағайгули 67- сола, Абдулҳаева Малоҳати 71- сола, Нураева Зулфияи 64- сола ва Абдулҳаева Розияи 41 - сола дар ҷамъоварии ҳосили пахта саҳми арзандаи хешро гузошта истодаанд, - хоса қайд намуд раиси хоҷагӣ Баротов Умар.

    ҶАМЪОВАРИИ БО МАРОМИ ПАХТА ДАР НОҲИЯИ ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ

         Соҳаи пахтакорӣ ба рушди саноати сабук, содироти маҳсулот ва бо ҷойи кор таъмин намудани аҳолӣ мусоидат менамояд. Аммо бо таъсири омилҳои гуногун, аз ҷумла вобаста ба вазъи бозори фурӯш майдони кишти он нисбат ба солҳои гузашта кам шуда, боиси коҳиш ёфтани фаъолияти корхонаҳои коркарди пахта ва ҳаҷми содироти он гардидааст. Бинобар ин, масъулинро зарур аст, ки вобаста ба шароити иқлим ва имкониятҳои истеҳсолии ҳар як минтақаи мамлакат ҷиҳати мунтазам зиёд намудани масоҳати заминҳои кишти пахта, баланд бардоштани ҳосилнокӣ ва ба ин зиёд кардани ҳаҷми истеҳсоли он, инчунин, беҳтар намудани ҳавасмандии кишоварзон ба афзун гардонидани истеҳсоли пахта ва бо ашёи хом таъмин намудани корхонаҳои саноати сабук тадбирҳои иловагӣ андешанд. Эмомалӣ РАҲМОН Ин дастуру ҳидоятҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҷаноби Олӣ, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро аҳли заҳматкашони ноҳияи Ҷалолиддини Балхӣ сармашқи кори худ қарор дода, кӯшиш намуда истодаанд, ки ҷиҳати дар амал татбиқ намудани дастуру супоришҳои Роҳбари давлат соҳаи пахтакориро чун солҳои пешин рушду равнақ бахшанд.